Cổ phiếu phòng thủ là gì? Khi nào cần kích hoạt chiến lược đầu tư phòng thủ!?

Cổ phiếu phòng thủ – Defensive Stock là loại cổ phiếu đặc thù rất ít được nhắc tới và gần như không nhận được sự quan tâm nhiều từ nhà đầu tư Việt Nam.

Hầu hết các nhà đầu tư mới tham gia thị trường không có ý nhiệm phòng thủ danh mục đầu tư và không biết thời điểm nào họ nên chuyển trọng tâm chiến lược giao dịch từ Tấn công sang phòng thủ.

Vậy cổ phiếu phòng thủ là gì? Tại sao chúng ta cần quan tâm tới dòng cổ phiếu này đặc biệt là trong bối cảnh thị trường hiện tại của Chứng khoán Việt Nam!?

Mời các bạn cùng theo dõi

Cổ phiếu phòng thủ là gì?

Cổ phiếu phòng thủ (Defensive Stock) là cổ phiếu cung cấp cổ tức nhất quán và thu nhập ổn định bất kể trạng thái của thị trường chứng khoán nói chung. Giá của các cổ phiếu phòng thủ có xu hướng ổn định hơn trong các giai đoạn khác nhau của chu kỳ kinh doanh. Khi thị trường tăng trưởng, giá cổ phiếu phòng thủ tăng chậm hơn và khi thị trường suy thoái, giá của chúng cũng giảm chậm hơn.

Không nên nhầm lẫn giữa Cổ phiếu phòng thủ với cổ phiếu quốc phòng. Cổ phiếu quốc phòng là cổ phiếu của các công ty sản xuất những thứ như vũ khí, đạn dược và máy bay chiến đấu.

4 tiêu chí lựa chọn Cổ phiếu phòng thủ cho danh mục đầu tư

Có 4 tiêu chí giúp nhà đầu tư lựa chọn Cổ phiếu phòng thủ phù hợp:

Cổ tức: Cổ phiếu phòng thủ là cổ phiếu cung cấp cổ tức nhất quán và thu nhập ổn định bất kể trạng thái của thị trường chứng khoán nói chung.

Thâm niên: Các công ty lâu đời, chẳng hạn như Procter & Gamble, Johnson & Johnson, Philip Morris International, và Coca-Cola, được coi là cổ phiếu phòng thủ.

Mức độ rủi ro: Cổ phiếu phòng thủ mang lại lợi ích đáng kể là lợi nhuận dài hạn tương tự với rủi ro thấp hơn so với các cổ phiếu khác. Thông thường Defensive Stocks sẽ có 0< Beta <1

Biến động về giá: Sự biến động thấp của các cổ phiếu phòng thủ thường dẫn đến mức tăng ít hơn trong các thị trường tăng giá và chu kỳ đánh giá sai thị trường.

Tâm lý nhà đầu tư khi tìm tới cổ phiếu phòng thủ

Các nhà đầu tư tìm cách bảo vệ danh mục đầu tư cá nhân trong thời kỳ nền kinh tế suy yếu hoặc trong thời kỳ biến động cao có thể tăng nhu cầu với các cổ phiếu phòng thủ.

Các công ty lâu đời, chẳng hạn như Procter & Gamble (PG), Johnson & Johnson (JNJ), Philip Morris International (PM), và Coca-Cola (KO), được coi là cổ phiếu phòng thủ. Ngoài dòng tiền mạnh, các công ty này có hoạt động ổn định với khả năng vượt qua các điều kiện kinh tế suy yếu. Họ cũng trả cổ tức, có thể có tác dụng đệm giá cổ phiếu trong thời kỳ thị trường sụt giảm.

Cổ phiếu phòng thủ cũng ít có khả năng bị phá sản hơn vì sức mạnh tương đối của chúng trong thời kỳ suy thoái.

Trong thời điểm khó khăn hoặc nếu mọi thứ đang trở nên lung lay, tại sao có người lại muốn sở hữu một cổ phiếu? Tại sao không chỉ vì sự an toàn của một tín phiếu Kho bạc, về cơ bản có tỷ suất sinh lợi phi rủi ro? Câu trả lời khá đơn giản rằng nỗi sợ hãi và lòng tham thường có thể thúc đẩy thị trường. Cổ phiếu phòng thủ thích ứng với lòng tham bằng cách cung cấp lợi tức cổ tức cao hơn mức có thể được thực hiện trong môi trường lãi suất thấp. Chúng cũng làm giảm bớt nỗi sợ hãi vì chúng không rủi ro như cổ phiếu thông thường và thường sẽ xảy ra một thảm họa đáng kể để làm chệch hướng mô hình kinh doanh của họ. Các nhà đầu tư cũng cần lưu ý rằng hầu hết các nhà quản lý đầu tư không có lựa chọn nào khác ngoài việc sở hữu cổ phiếu. Nếu họ nghĩ rằng thời gian sẽ khó khăn hơn bình thường, họ sẽ chuyển sang cổ phiếu phòng thủ.

Defensive Stocks có xu hướng hoạt động tốt hơn so với thị trường trong chu kỳ suy thoái . Tuy nhiên, trong giai đoạn kinh tế tăng trưởng, chúng có xu hướng biến động thấp hơn so với các cổ phiếu khác trên thị trường . Đó là do Cổ phiếu phòng thủ có beta thấp hoặc rủi ro liên quan đến thị trường.

Cổ phiếu phòng thủ thường có beta nhỏ hơn 1.

Để minh họa hệ số beta, hãy xem xét cổ phiếu có beta là 0,5. Nếu thị trường giảm 2% trong một tuần, Tôi kỳ vọng cổ phiếu chỉ mất khoảng 1%. Mặt khác, mức tăng giá 2% trên thị trường trong một tuần dẫn đến mức tăng dự kiến ​​chỉ 1% đối với cổ phiếu phòng thủ với hệ số beta là 0,5.

Ưu điểm của Cổ phiếu Phòng thủ

Cổ phiếu phòng thủ mang lại lợi ích đáng kể là lợi nhuận dài hạn tương tự với rủi ro thấp hơn so với các cổ phiếu khác. Các cổ phiếu phòng thủ như một nhóm có tỷ lệ Sharpe cao hơn thị trường chứng khoán nói chung.

Warren Buffett cũng trở thành một trong những nhà đầu tư vĩ đại nhất mọi thời đại một phần nhờ tập trung vào các cổ phiếu phòng thủ.

Không nhất thiết phải chấp nhận rủi ro quá mức để đánh bại thị trường. Trên thực tế, hạn chế thua lỗ với các cổ phiếu phòng thủ có thể hiệu quả hơn đặc biệt là trong chu kỳ suy thoái của thị trường – bear market.

Nhược điểm của Cổ phiếu Phòng thủ

Mặt khác, sự biến động thấp của các cổ phiếu phòng thủ thường dẫn đến mức tăng ít hơn trong các thị trường tăng giá và chu kỳ đánh giá sai thị trường.

Thật không may, nhiều nhà đầu tư từ bỏ cổ phiếu phòng thủ vì thất vọng với hoạt động kém hiệu quả vào cuối thị trường tăng giá, khi họ thực sự cần chúng nhất.

Sau một thời gian suy thoái của thị trường, đôi khi nhà đầu tư lao vào mua cổ phiếu để phòng thủ danh mục dù đã quá muộn.

Những nỗ lực thất bại trong việc xác định thời điểm thị trường bằng cách sử dụng cổ phiếu phòng thủ có thể làm giảm đáng kể tỷ lệ lợi nhuận cho các nhà đầu tư.

Ví dụ về Cổ phiếu Phòng thủ

Cổ phiếu phòng thủ còn được gọi là cổ phiếu không theo chu kỳ vì chúng không có tương quan cao với chu kỳ kinh doanh. Dưới đây là một số loại cổ phiếu phòng thủ.

Tiện ích

Các tiện ích nước, khí đốt và điện là những ví dụ về cổ phiếu phòng thủ vì mọi người cần chúng trong tất cả các giai đoạn của chu kỳ kinh doanh.

Các công ty dịch vụ tiện ích cũng nhận được một lợi ích khác từ môi trường kinh tế chậm lại do lãi suất có xu hướng thấp hơn.

Mặt hàng chủ lực của người tiêu dùng

Các công ty sản xuất hoặc phân phối các mặt hàng chủ lực của người tiêu dùng , vốn là hàng hóa mà mọi người có xu hướng mua khi cần thiết bất kể điều kiện kinh tế ra sao, thường được cho là phòng thủ.

Chúng bao gồm thực phẩm, đồ uống, sản phẩm vệ sinh, thuốc lá và một số đồ gia dụng.

Các công ty này tạo ra dòng tiền ổn định và thu nhập có thể dự đoán được trong thời kỳ nền kinh tế mạnh và yếu.

Cổ phiếu của họ có xu hướng tốt hơn so với cổ phiếu không gây tốn kém hoặc tiêu dùng theo chu kỳ bán các sản phẩm tùy ý trong các nền kinh tế yếu trong khi hoạt động kém hơn ở các nền kinh tế mạnh.

Cổ phiếu chăm sóc sức khỏe

Cổ phiếu của các công ty dược phẩm và nhà sản xuất thiết bị y tế lớn từ trước đến nay được coi là cổ phiếu phòng thủ. Sau tất cả, sẽ luôn có những người bệnh cần được chăm sóc.

Tuy nhiên, sự cạnh tranh ngày càng tăng từ các loại thuốc mới và các quy định xung quanh không chắc chắn có nghĩa là chúng không còn mang tính phòng thủ như trước nữa.

Cổ phiếu cảng biển

Tại Việt Nam, Cổ phiếu ngành Cảng biển có thể được coi là dòng cổ phiếu phòng thủ đặc thù vì tính chất liên quan tới thể chế chính trị và sự khó thay thế của nó.

Các công ty trong lĩnh vực Cảng biển trong suốt những năm vừa qua vẫn chi trả cổ tức đều đặn với mức chi trả cao bất kể việc thị trường suy thoái hay tăng trưởng.

Xem qua một chút các thông số với Cổ phiếu DVP:

Với 4 tiêu chí, DVP hội tụ đủ:

1. Cổ tức: EPS ở ngưỡng 6920đ/cp là ngưỡng rất cao trên thị trường
2. Thâm niên: DVP niêm yết tại HOSE từ 2009 và đã trải qua 13 năm hoạt động hiệu quả
3. Mức độ rủi ro: Với Beta 0.31 và thâm niên hoạt động, DVP đã trụ vững và giữ mức doanh thu, lợi nhuận tốt ngay cả trong chu kỳ đại suy thoái 2008 và thậm chí Đại dịch COVID-19.
4. Biến động về giá: DVP không biến động mạnh chỉ giảm 6.9%, DVP hiện giảm 13% so với VNINDEX đã mất 20.7%

Khi nào cần kích hoạt chiến lược đầu tư phòng thủ!?

Chiến lược đầu tư phòng thủ cần được kích hoạt đi kèm nhiều biện pháp phòng thủ rủi ro cho tài khoản.

Thông thường, chiến lược đầu tư phòng thủ được kích hoạt khi các rủi ro sau diễn ra:

1. Xung đột quân sự giữa hai quốc gia liên quan tới mã cổ phiếu đang nắm giữ
2. Kinh tế thế giới rơi vào chu kỳ suy thoái hoặc Đại khủng hoảng như Bong bóng công nghệ 2000, Đại khủng hoảng 2008.
3. Rủi ro chính trị như trường hợp Brexit của Vương Quốc Anh..

Chiến lược đầu tư phòng thủ thường đi kèm với việc tỷ trọng vốn thay đổi nên nhà đầu tư cần tính toán kỹ về tỷ trọng của các mã cổ phiếu phòng thủ trong rổ chứng khoán hiện có.

Trong loạt bài tiếp theo, tôi sẽ chia sẻ tới bạn thêm 2 nội dung quan trọng liên quan tới Defensive Stock:

1. Chiến lược đầu tư phòng thủ
2. Top 10 cổ phiếu phòng thủ nên mua và vùng giá kỳ vọng

Chúc các bạn giao dịch thành công!