10 Nguyên tắc đầu tư của Benjamin Graham

Benjamin Graham được mệnh danh là cha đẻ của đầu tư giá trị. Ông đã phát triển một loạt các nguyên tắc đầu tư cơ bản đặt nền móng cho đầu tư giá trị hiện đại.

Những nguyên tắc của Graham vẫn giữ nguyên giá trị và sức mạnh qua thời gian. Những nguyên tắc này được áp dụng và phát triển thêm bởi các nhà đầu tư huyền thoại như Warren Buffett.

HODL.VN tóm lược 10 Nguyên tắc đầu tư của Benjamin Graham. Những bài học tuyệt vời giúp các nhà đầu tư xây dựng một chiến lược đầu tư bền vững, giảm thiểu rủi ro. Mời các bạn cùng đọc nhé.

Nguyên tắc đầu tư 1: Đầu tư với một biên an toàn

Mua cổ phiếu với giá thấp hơn giá trị nội tại của nó. Điều này tạo một biên an toàn để bảo vệ nhà đầu tư khỏi những sai sót trong phân tích hoặc những biến động bất ngờ của thị trường.

Giá trị thực của một cổ phiếu được xác định dựa trên các yếu tố cơ bản của doanh nghiệp. Thực hiện phân tích cơ bản để đánh giá giá trị thực của cổ phiếu. Xem xét báo cáo tài chính, phân tích mô hình kinh doanh và đánh giá sức khỏe tài chính của công ty.

Nguyên tắc đầu tư này đòi hỏi nhà đầu tư chỉ mua cổ phiếu khi giá thị trường thấp hơn giá trị thực của nó. Sự chênh lệch này tạo một biên an toàn để bảo vệ nhà đầu tư khỏi những rủi ro không lường trước và biến động giá ngắn hạn.

Benjamin Graham thường tìm kiếm các cổ phiếu có giá thị trường thấp hơn ít nhất 30% so với giá trị thực của chúng.

Một trong những mục đích chính của nguyên tắc đầu tư này là bảo vệ nhà đầu tư trước những sai lầm trong việc định giá cổ phiếu. Dù cho nhà đầu tư có kinh nghiệm và kiến thức sâu rộng, việc đánh giá giá trị thực của một cổ phiếu vẫn có thể gặp phải sai sót. Nguyên tắc đầu tư số 1 giúp giảm thiểu tác động của những sai lầm này. Đảm bảo rằng nhà đầu tư vẫn có thể đạt được lợi nhuận ngay cả khi có những dự báo không chính xác.

Biên an toàn giúp giảm thiểu rủi ro bằng cách mua cổ phiếu đó với giá thấp hơn giá trị thực một khoảng. Nguyên tắc đầu tư 1 giúp bảo vệ nhà đầu tư khỏi những biến động thị trường không lường trước và các yếu tố rủi ro tiềm ẩn. Khi giá cổ phiếu giảm, nhà đầu tư có thể yên tâm rằng họ đã mua vào với một mức giá thấp hơn giá trị thực. Và có biên an toàn để bảo vệ vốn đầu tư.

Benjamin Graham nhấn mạnh nguyên tắc đầu tư dựa trên biên độ an toàn giúp nhà đầu tư tránh bị cuốn theo tâm lý thị trường. Đưa ra các quyết định dựa trên lý tính thay vì cảm tính. Tâm lý chung của nhà đầu tư:

• Khi thị trường tăng cao, nhà đầu tư dễ bị cuốn theo tâm lý tham lam và mua vào với giá cao.
• Ngược lại khi thị trường giảm mạnh, họ dễ bị chi phối bởi nỗi sợ hãi và bán tháo cổ phiếu.

Biên độ an toàn giúp nhà đầu tư yên tâm duy trì kỷ luật và tuân thủ chiến lược đầu tư đã đề ra.

Nguyên tắc đầu tư 2: Sức khoẻ tài chính doanh nghiệp

Đầu tư vào những công ty có nền tảng tài chính vững chắc và ít nợ nần. Nguyên tắc đầu tư này giúp giảm rủi ro phá sản hoặc tổn thất lớn trong các giai đoạn khó khăn.

Định giá doanh nghiệp dựa trên yếu tố cốt lõi như doanh thu, lợi nhuận, dòng tiền, tài sản và nợ của công ty. Việc này giúp đánh giá sức khỏe tài chính của doanh nghiệp và nhận diện các rủi ro tiềm ẩn. Một phân tích kỹ lưỡng giúp nhà đầu tư đưa ra các quyết định sáng suốt và giảm thiểu rủi ro.

Nhà đầu tư nên tránh các công ty có nợ vay tài chính cao. Vì nợ nhiều có thể làm tăng rủi ro tài chính và gây khó khăn cho doanh nghiệp trong những giai đoạn kinh tế suy thoái.

Nhà đầu tư nên xem xét tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu và khả năng thanh toán của công ty. Chỉ số này cho thấy khả năng quản lý nợ hiệu quả và duy trì sự ổn định tài chính giúp doanh nghiệp đảm bảo hoạt động xuyên suốt.

Nguyên tắc đầu tư 3: Kiểm tra chất lượng lợi nhuận

Lựa chọn các công ty có lợi nhuận ổn định và liên tục trong nhiều năm. Graham khuyến khích kiểm tra lợi nhuận trung bình trong 5-10 năm để đảm bảo tính ổn định.

Không phải tất cả các khoản lợi nhuận đều có giá trị như nhau. Nhà đầu tư cần phải đánh giá kỹ lưỡng chất lượng của lợi nhuận mà công ty tạo ra. Việc này giúp đảm bảo rằng lợi nhuận của công ty không chỉ là con số trên giấy. Mà thực sự phản ánh sự phát triển bền vững và sức khỏe tài chính của doanh nghiệp.

Dòng tiền từ hoạt động kinh doanh là một trong những chỉ số quan trọng nhất để đánh giá nguyên tắc đầu tư này. Nhà đầu tư xem xét liệu công ty có tạo ra dòng tiền dương từ các hoạt động kinh doanh cốt lõi hay không. Dòng tiền dương cho thấy công ty có khả năng tạo ra tiền mặt từ hoạt động kinh doanh chính. Không phải từ các hoạt động tài chính hoặc đầu tư khác.

Một công ty có lợi nhuận ổn định và tăng trưởng đều đặn thường có chất lượng lợi nhuận cao hơn. Xem xét các xu hướng lợi nhuận trong quá khứ để đánh giá tính ổn định và bền vững của chúng. Các công ty có lợi nhuận biến động mạnh hoặc không đều đặn có thể đối mặt với rủi ro cao hơn.

Mức độ nợ và khả năng thanh toán của công ty cũng ảnh hưởng đến chất lượng lợi nhuận. Các công ty có mức nợ cao có thể tạo ra lợi nhuận tạm thời nhờ sử dụng đòn bẩy tài chính. Nhưng điều này cũng làm tăng rủi ro tài chính. Nên xem xét tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu và khả năng thanh toán nợ để chắc chắn công ty có khả năng duy trì lợi nhuận bền vững.

Lợi nhuận trên vốn đầu tư (ROIC) là một chỉ số quan trọng để đánh giá hiệu quả sử dụng vốn của công ty. ROIC cao cho thấy công ty sử dụng vốn hiệu quả, tạo ra lợi nhuận cao từ các khoản đầu tư.

Nguyên tắc đầu tư 4: Định giá hợp lý

Tránh mua cổ phiếu với giá quá cao so với thu nhập hiện tại hoặc tương lai của công ty. Sử dụng tỷ lệ giá trên thu nhập (P/E) cùng với các chỉ số định giá khác để đánh giá giá trị hợp lý của cổ phiếu. Tuân theo nguyên tắc đầu tư số 4.

Chỉ số P/E là một trong những công cụ phổ biến nhất để định giá cổ phiếu. Chỉ số này được tính bằng cách lấy giá cổ phiếu hiện tại chia cho lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu (EPS). Một chỉ số P/E thấp hơn trung bình ngành có thể cho thấy cổ phiếu đang bị định giá thấp. Trong khi chỉ số P/E cao có thể cho thấy cổ phiếu đang bị định giá cao.

Chỉ số P/B (Price-to-Book ratio) là tỉ lệ giá thị trường của một cổ phiếu so với giá trị sổ sách của chính cổ phiếu đó. Chỉ số này được tính bằng cách lấy giá cổ phiếu hiện tại chia cho giá trị sổ sách trên mỗi cổ phiếu. Một chỉ số P/B thấp có thể cho thấy cổ phiếu đang bị định giá thấp so với giá trị tài sản thực của công ty.

Phân tích tài chính là bước đầu tiên và quan trọng nhất trong quá trình định giá. Trước hết phải phân tích các báo cáo tài chính của công ty. Bao gồm bảng cân đối kế toán, báo cáo kết quả kinh doanh và báo cáo lưu chuyển tiền tệ. Các chỉ số tài chính quan trọng như doanh thu, lợi nhuận, dòng tiền và tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu cần được phân tích kỹ lưỡng.

Phân tích chiết khấu dòng tiền (DCF) là một phương pháp định giá tiên tiến hơn. Dựa trên việc chiết khấu dòng tiền tương lai của công ty về hiện tại. Phương pháp này yêu cầu nhà đầu tư dự đoán dòng tiền tương lai của công ty. Áp dụng một tỷ lệ chiết khấu phù hợp để tính toán giá trị hiện tại của các dòng tiền này. DCF cung cấp một cái nhìn chi tiết hơn về giá trị nội tại của công ty.

Nguyên tắc đầu tư 5: Đánh giá quản lý

Đầu tư vào các công ty có ban lãnh đạo đáng tin cậy, lịch sử quản lý tốt. Tìm kiếm ban lãnh đạo có khả năng dẫn dắt công ty vượt qua khó khăn.

Kinh nghiệm và lịch sử thành tích của đội ngũ quản lý là một yếu tố quan trọng. Nhà đầu tư nên tìm hiểu về quá khứ các thành viên trong ban lãnh đạo. Tìm hiểu các vai trò trước đây của họ, những dự án họ đã quản lý và những thành tựu họ đã đạt được.

Đội ngũ quản lý hiệu quả cần có tầm nhìn rõ ràng và chiến lược dài hạn cho công ty. Tầm nhìn, chiến lược dài hạn thể hiện sự cam kết của quản lý đối với sự tăng trưởng bền vững. Tạo ra giá trị lâu dài cho cổ đông.

Minh bạch và trung thực là phẩm chất quan trọng của đội ngũ quản lý tốt. Nhà đầu tư nên đánh giá mức độ minh bạch của ban lãnh đạo trong việc công bố thông tin tài chính và các quyết định quan trọng. Quản lý trung thực và minh bạch xây dựng niềm tin của nhà đầu tư. Đảm bảo rằng các quyết định được đưa ra vì lợi ích tốt nhất của công ty và cổ đông.

Cách thức phân bổ vốn của ban lãnh đạo cũng là một yếu tố quan trọng cần xem xét. Nhà đầu tư nên đánh giá cách ban lãnh đạo quyết định đầu tư vào các dự án mới, mở rộng hoạt động hoặc trả cổ tức. Phân bổ vốn hợp lý giúp tối ưu hóa lợi nhuận và tạo ra giá trị cho cổ đông.

Nguyên tắc đầu tư 6: Tính nhất quán và kỷ luật

Theo đuổi một chiến lược đầu tư nhất quán và kỷ luật, không bị ảnh hưởng bởi những biến động ngắn hạn của thị trường hay tâm lý đám đông.

Nhà đầu tư cần đặt ra các mục tiêu ngắn hạn và dài hạn. Bao gồm mức độ lợi nhuận kỳ vọng và khả năng chấp nhận rủi ro. Mục tiêu rõ ràng giúp nhà đầu tư tập trung vào chiến lược đã đề ra. Tránh bị dao động bởi các biến động ngắn hạn của thị trường.

Thiết lập một chiến lược đầu tư cụ thể và tuân thủ nghiêm ngặt chiến lược đó. Điều này bao gồm việc lựa chọn cổ phiếu dựa trên các nguyên tắc đầu tư đã xác định. Chẳng hạn như đầu tư vào các công ty có giá trị thực cao hơn giá thị trường và duy trì biên an toàn. Sự kiên định với chiến lược giúp nhà đầu tư giữ vững nguyên tắc đầu tư.

Kiểm soát cảm xúc và không để chúng chi phối quyết định đầu tư. Điều này đặc biệt quan trọng trong những thời điểm thị trường biến động mạnh. Khi sợ hãi và tham lam có thể dẫn đến các quyết định thiếu suy nghĩ và gây thiệt hại lớn. Việc duy trì tính kỷ luật và tuân thủ chiến lược giúp nhà đầu tư đưa ra các quyết định dựa trên lý trí và phân tích thay vì cảm xúc.

Nguyên tắc đầu tư 7: Phân biệt giữa đầu tư và đầu cơ

Benjamin Graham cho rằng việc phân biệt rõ ràng giữa hai khái niệm này là chìa khóa để đạt được thành công bền vững.

Nguyên tắc đầu tư #8: Đa dạng hóa đầu tư

Phân tán đầu tư vào nhiều cổ phiếu khác nhau để giảm thiểu rủi ro. Đừng đặt tất cả tiền vào một hoặc vài cổ phiếu.

Graham tin rằng nguyên tắc đầu tư này là một công cụ quan trọng để quản lý rủi ro. Phân tán các khoản đầu tư vào các loại tài sản. Nhà đầu tư giảm thiểu tác động của một khoản đầu tư kém hiệu quả lên toàn bộ danh mục đầu tư. Cách tiếp cận này giúp bảo vệ chống lại sự biến động không thể đoán trước của thị trường chứng khoán.

Duy trì một danh mục đầu tư bao gồm cả cổ phiếu và trái phiếu. Ông gợi ý rằng tỷ lệ cổ phiếu nên dao động từ 25% đến 75%, phần còn lại được phân bổ vào trái phiếu. Chiến lược này cho phép điều chỉnh dựa trên điều kiện thị trường và khả năng chấp nhận rủi ro của nhà đầu tư.

Chiến lược đầu tư giá trị của Graham tập trung vào việc xác định các cổ phiếu bị đánh giá thấp mà thị trường đã bỏ qua. Theo nguyên tắc đầu tư này, nhà đầu tư tăng cơ hội tìm thấy cổ phiếu mà cuối cùng sẽ được thị trường công nhận, dẫn đến lợi nhuận đáng kể.

Graham cảnh báo về việc đa dạng hóa quá mức, vì điều này có thể làm loãng lợi nhuận và làm phức tạp việc quản lý danh mục đầu tư. Ông đề xuất rằng một danh mục đầu tư cân đối nên chứa từ 10 đến 30 cổ phiếu chất lượng cao. Để nguyên tắc đầu tư trở nên hiệu quả mà không làm mất đi tiềm năng lợi nhuận.

Nguyên tắc đầu tư #9: Đánh giá và Điều chỉnh

“Đánh giá và Điều chỉnh” khi đầu tư, tức là thực hiện nghiên cứu kỹ lưỡng và phân tích cẩn thận theo chu kỳ báo cáo tài chính trước khi đưa ra quyết định đầu tư.

Đọc báo cáo tài chính, báo cáo thường niên và các tài liệu liên quan khác để có cái nhìn rõ ràng về hoạt động của công ty.

Phân tích cơ bản là cốt lõi của đầu tư thành công. Điều này bao gồm nghiên cứu các yếu tố tài chính của công ty như doanh thu, lợi nhuận, dòng tiền, và các chỉ số tài chính. Nhà đầu tư cần phải hiểu rõ về sức khỏe tài chính của công ty trước khi quyết định đầu tư.

Hiểu rõ về ngành mà công ty hoạt động và các xu hướng thị trường có thể ảnh hưởng đến công ty đó. Điều này bao gồm việc theo dõi các yếu tố kinh tế, chính trị, và xã hội có thể tác động đến ngành và công ty.

Từ các phân tích chuyên sâu nhà đầu tư cần thực hiện các điều chỉnh phù hợp các yếu tố sau:

1. Danh mục đầu tư hiện tại
2. Tỷ trọng cổ phiếu – trái phiếu
3. Tỷ trọng của từng cổ phiếu trong danh mục
4. Điều chỉnh vùng giá trị nội tại theo định giá mới nhất

Nguyên tắc đầu tư #10: Kiên nhẫn

Hiểu rằng việc đầu tư giá trị cần thời gian để có được hiệu quả.

Không phải lúc nào giá cổ phiếu cũng phản ánh ngay giá trị nội tại của công ty, và cần có thời gian để thị trường điều chỉnh.

Sự kiên nhẫn không chỉ giúp nhà đầu tư tránh được các quyết định vội vàng. Mà còn cho phép họ tận dụng những cơ hội tốt nhất khi chúng xuất hiện.

Graham luôn khuyên nên kiên nhẫn chờ đợi cho đến khi họ tìm thấy các cổ phiếu bị định giá thấp so với giá trị nội tại của chúng. Ông tin rằng thị trường có xu hướng dao động và thường xuyên định giá sai cổ phiếu trong ngắn hạn. Nhưng trong dài hạn, giá trị thực của các cổ phiếu sẽ được nhận ra.

Sự kiên nhẫn của Graham được củng cố bằng việc thực hiện nghiên cứu kỹ lưỡng và dựa trên những phân tích cơ bản vững chắc. Khi nhà đầu tư có cơ sở vững chắc về giá trị của một công ty, họ sẽ tự tin hơn trong việc giữ cổ phiếu ngay cả khi giá thị trường có biến động.

Kiên nhẫn đợi thời điểm thích hợp để mua cổ phiếu, tức là khi giá cổ phiếu thấp hơn đáng kể so với giá trị nội tại. Ông tin rằng cơ hội tốt không phải lúc nào cũng xuất hiện và nhà đầu tư cần phải sẵn sàng khi chúng đến.

Kiên nhẫn trong việc chờ đợi lợi nhuận từ các khoản đầu tư. Ông nhận thấy rằng phải mất thời gian để thị trường nhận ra giá trị thực sự của một công ty và phản ánh điều đó vào giá cổ phiếu. Do đó, nhà đầu tư cần giữ tuân theo nguyên tắc đầu tư số 10 để chờ đợi những khoản lợi nhuận này.

Lời kết

10 nguyên tắc đầu tư này của Benjamin Graham đã giúp hình thành nền tảng cho đầu tư giá trị và ảnh hưởng sâu rộng đến các nhà đầu tư giá trị hiện đại.

Tuân theo 10 nguyên tắc đầu tư của Benjamin Graham giúp các nhà đầu tư xây dựng một chiến lược đầu tư mạnh mẽ và bền vững. Trang bị những công cụ cần thiết để giảm thiểu rủi ro và tối đa hóa lợi nhuận.

Hai cuốn sách của Benjamin Graham nhà đầu tư nên tham khảo là:

1. Nhà đầu tư thông minh
2. Phân tích chứng khoán

Graham đã chứng minh đầu tư thông minh không nhất thiết phải phức tạp. Mà thay vào đó, nó đòi hỏi sự kỷ luật, kiên nhẫn và một tư duy logic.

Áp dụng những nguyên tắc đầu tư này, nhà đầu tư tự tin hơn trong việc đưa ra quyết định đầu tư. Bảo vệ tài sản của mình trước những biến động thị trường. Tận dụng cơ hội để đạt được thành công tài chính lâu dài.

Những bài học từ Graham sẽ luôn là kim chỉ nam quý giá cho bất kỳ ai muốn chinh phục thị trường chứng khoán.